Este verán de 2015 ten todas as papeletas para alcanzar unha cifra extraordinaria de peregrinos a Compostela. Os datos que imos lendo nos medios de comunicación e que ofrece a Oficina do Peregrino apuntan a que o camiño de Santiago, sobre todo as vías que veñen desde o continente europeo, estase convertendo aos poucos nun referente mundial. Pero dentro da tradición medieval xacobea non sempre recordamos a importancia de Padrón, o porto fluvial do Camiño de Santiago.
Recuperemos un pouco o “como” se chegou á conclusión de que as reliquias atopadas no Libredón correspondían ao apóstolo Santiago o Maior: logo de predicar en Hispania, con bastante pouco éxito, Santiago decide regresar a Palestina. Unha vez alí Santiago é condenado a matar e decapitado por orde do Rei de Xudea Herodes Agripa I, segundo contan os Feitos dos Apóstolos. Por este dato podemos poñer a data de morte de Santiago entre os anos 41 e 44,anos nos que Agripa I reinou en Xudea.
A tradición, agora si, conta que dúas das súas discípulos. Teodoro e Atanasio, lograron conservar o seu corpo dalgún xeito, depositárono nunha barca de pedra e navegaron co cara a Gallaecia, pasando as columnas de Hércules. Cando chegaron ás costas, penetráronse cara a terra por ríaa de Arousa e remontaron o río Ulla ata chegar a Iria Flavia, onde amarraron a barca nun pedrón empezaron a buscar un lugar no que dar sepultura ao seu mestre.
Quizais hoxe parézanos estraño imaxinar barcos de máis ou menos eslora atracar tan en terra dentro pero é que a sedimentación do Ulla non era a mesma entón que agora. De feito, moi preto do hotel restaurante Scala podemos atopar unha pequena poboación chamada Porta dúas Mariños (porta dos mariñeiros en castelán), cuxo nome vén dun pequeno porto fluvial romano que fe utilizado tanto na idade Antiga, como conta este relato sobre o Apóstolo, como na Idade Media: os saqueadores viquingos de Compostela atracaron aquí os seus drakkar antes de emprender o camiño a Santiago para saquealo.
O caso é que no século IX, o bispo de Iria Flavia, atendeu ao requerimento dun eremita que vivía no próximo bosque de Libredón. Paio, así se chamaba o anacoreta, aseguraba ver formas lumínicas e sonoras brotar do chan no medio do bosque.
E o resto é historia máis ou menos coñecida.
A creación do centro de peregrinación en Compostela sempre estivo ligado á apertura do occidente peninsular aos novos reinos cristiáns que se abrían paso fronte á hexemonía musulmá. Unha forma de conectar estas vías era fomentar un lugar de peregrinación, así que o camiño Francés ía gañar en relevancia sobre calquera outra vía. Pero que pasa co literal camiño de Santiago? A ruta que rememora o viaxes dos discípulos volve ter relevancia entre aqueles interesados no fenómeno xacobeo, aínda que quizais teña un compoñente máis de lecer que de verdadeira peregrinación. A Ruta Marítima, comeza á entrada de Ría de Arousa, deixando a estribor as illas de Onza e Ons, fronte a Ría de Pontevedra e ás costas de Sanxenxo, continuamos e á entrada de Arousa, avístase, a recortada liña de costa da illa de Sálvora.
A singradura máis segura segue a chamada Canle Principal, entre a illa de Sálvora e a península de Ou Grove. Esta canle ten como referencia o faro de Sálvora e a illa de Pombeiro, no extremo suroeste de Ou Grove.
Continua dobrando por estribor a punta de San Vicente (Ou Grove) e entrando na parte máis ancha de ría que forma a península de Ou Grove e a illa da Toxa. Prosegue cara ao norleste, pasando entre as ribeiras dos municipios da Pobra do Caramiñal e A Illa de Arousa. Hai que seguir ata dobrar a Punta do Cabalo (A Illa).
A embarcación ten que seguir polo centro de Ríaa de Arousa cara á desembocadura do Ulla. Polo costado de estribor a ruta aproxímase a Catoira, onde se levantaban as Torres de Oeste, fortaleza construía para repeler atáquelos viquingos.
Xa na garganta do río Ulla, hai que seguir navegando ata o antigo porto fluvial de Iria Flavia, en Pontecesures. A ambas marxes do río, ábrense Valla e Dodro e a babor, as brañas de Laíño e as veigas de Lestrove. Servindo de divisoria a canle o Río Sar, afluente do Ulla. delimita os municipios de Dodro e Padrón.
En Padrón, a ruta marítima segue a pé e coincide co camiño Portugués ao longo de Iria Flavia e Escravitude, onde xa se intúen as terras de Compostela.
A pegada do culto a Santiago en Padrón é palpable e a súa importancia no desenvolvemento arquitectónico e artístico da comarca está presente no patrimonio arquitectónico.
Gocen connosco desta peregrinación estival.
